Telewizja satelitarna: C/N MER

Jaki poziom sygnału z anteny satelitarnej jest konieczny do prawidłowego odbioru?

Bardzo ważne jest dostarczenie do tunera/dekodera satelitarnego sygnału o odpowiednich parametrach elektrycznych.

Urządzenia odbiorcze – dedykowane dekodery, odbiorniki telewizyjne wyposażone w odbiornik satelitarny mają ściśle określone przez producenta wartości sygnału na wejściu antenowym.

Najczęściej jest to sygnał od -65 dBm (wartość minimalna) do -25 dBm (wartość maksymalna), zależnie od ich wartości będziemy mieli w swoich urządzeniach różne odczyty na pasku – Siła sygnału

Kolejnym w zasadzie najważniejszym parametrem są MER (współczynnik błędów modulacji) i C/N (stosunek sygnał szum) wartości te są uzależnione od wykorzystywanej techniki nadawania, rodzaju modulacji sygnału QPSK, 8PSK, szybkości strumienia danych oraz bitów korekcyjnych.

pomiar sygnału satelitarnego 11.508 GHz

Powyższe parametry MER odpowiadają za jakość odbieranego sygnału quality.

Poniższa tabela pokazuje wartości C/N (sygnał szum) zależnie od standardu nadawania i kodowania:

tabela wartości sygnałów DVB QPSK/ 8PSK

Zalecane parametry sygnałów antenowych na wejściu tunera/dekodera satelitarnego:

Tabela DVB-S/S2 moc sygnału jakość MER

Poziom sygnału na wejściu odbiornika oczywiście jest uzależniony od:

  • wielkości i jakości zastosowanej anteny satelitarnej
  • tłumienia przewodu antenowego  im dłużysz tym sygnał słabszy
  • konwertera satelitarnego LNB
  • potencjalnych przeszkód, drzewa inne anteny zabudowa balkonu

Poziom odbieranego sygnału z satelity zależy od jego mocy i ukształtowanej wiązki.

Poniżej zawarto teoretyczne wartości mocy EIRP oraz odpowiadającej jej średnicy satelitarnej anteny odbiorczej. Dane te przygotowano dla pasma Ku (częstotliwości downlink od 10,7 do 12,75 GHz) i zakłada się stosowanie uniwersalnego konwertera (LNB) o współczynniku szumów 0,7 dB. Im większa wartość mocy, tym potrzebna jest mniejsza antena odbiorcza.

64 dBW 22 cm
63 dBW 24 cm
62 dBW 26 cm
61 dBW 28 cm
60 dBW 30 cm
59 dBW 32 cm
58 dBW 34 cm
57 dBW 36 cm
56 dBW 38 cm
55 dBW 40 cm
54 dBW 45 cm
53 dBW 50 cm
52 dBW 50 cm
51 dBW 55 cm
50 dBW 60 cm
49 dBW 60 cm
48 dBW 60 cm

47 dBW 75 cm
46 dBW 80 cm
45 dBW 90 cm
44 dBW 90 cm
43 dBW 100 cm
42 dBW 110 cm
41 dBW 120 cm
40 dBW 120 cm
39 dBW 135 cm
38 dBW 150 cm
37 dBW 180 cm
36 dBW 240 cm
35 dBW 300 cm
34 dBW 355 cm
33 dBW 400 cm
32 dBW 450 cm

EIRP Hotbird mapa

Przykład wiązki europejskiej Wide Beam Hootbird 13B źródło https://www.eutelsat.com/

W dekoderach cyfrowego Polsatu mamy możliwość wywołania menu (Czerwony przycisk telegazety lub Info w modelu Evobox) i podglądu poziomów sygnałów w postaci pasków: siły sygnału, jakości, parametru MER, w sprzętach Canal+/NC+ tylko siła i jakość.

W urządzeniach cyfrowego Polsatu parametr MER przy dedykowanych antenach o średnicy 70 cm powinien mieć wartość nie mniejszą niż 12 dB co odpowiada około 50% jakości sygnału, uzyskanie lepszych parametrów MER 15 dB jest możliwe przy użyciu anten o średnicy 80 – 90 cm.

Mniejsze wartości sygnału jak MER 11 dB świadczyć mogą o: niewłaściwie ustawionej lub zniekształconej antenie satelitarnej, wadliwym konwerterze LNB, przeszkodzie w postaci drzewa lub innej anteny.

W praktyce minimalny sygnał do odbioru programów satelitarnych MPEG 4 w jakości HD przy którym będzie jeszcze działać telewizja to jakość MER 9 dB a siła sygnału -65 dBm.

ustawienie dekodera diagnostyka Polsat MER 15 dB

Przykład poprawnie ustawionej anteny o średnicy 80 cm dekoder cyfrowego Polsatu

W urządzeniach Canal+/NC+ mamy pasek jakości i siły sygnału, ten pierwszy powinien wskazywać co najmniej 50% przy dedykowanych antenach o średnicy 80 cm co odpowiada około 13.5 dB MER na transponderze 11.508 GHz, oczywiście im wartość będzie większa tym lepiej.

Minimalna jakość sygnału dla urządzeń Canal+/NC+ to jakość MER 10 dB i siła -55 dBm, urządzenie przy takim poziomie będzie odbierać programy w standardzie HD, ale mogą pojawiać się zakłócenia.

pomiar parametrów sygnału NC+ SCR UNICABLE

Diagnostyka sygnału dekoder Ultrabox HD przy konwerterze Unicable z anteną Corab 80 cm

Wielkość anteny satelitarnej zależy od mocy i ukształtowanej wiązki sygnału, można wyliczyć ją za określić za pomocą tabelki

Podane w tabeli parametry dotyczą konwertera na zakres KU (10.6 – 12.75 GHz) o poziomie szumów NF 0.7 dB, przy zastosowaniu LNB o lepszych parametrach antena może być mniejszej średnicy.

Jeśli w instalacji antenowej przewody mają znaczą długość (powyżej 50 metrów) zaleca się stosowanie konwerterów o większym wzmocnieniu > 65 dB i poziomie wyjściowym -20 dBm (standardowe LNB mają ok. 50 dB), z uwagi na wysokie częstotliwości (do 2150 MHz) tłumienie przewodów antenowych przy tej częstotliwości wynosi do 40 dB/100 metrów, co w praktyce powoduje brak możliwości odbioru wszystkich programów, oraz podatność np. na zakłócenia z telefonów komórkowych, routerów LTE itp.

Przy długich połączeniach (konwerter-dekoder) 80 – 100 metrów stosuje się przewody o średnicy zewnętrznej 10 mm np. RG 11, które mają mniejsze tłumienie jak te 7 mm np. RG 6.

Można też zastosować szerokopasmowy wzmacniacz antenowy np. SLA 100 (950 – 2500 MHz), o wzmocnieniu np. 20 dB, ale trzeba go podłączyć w początkowym odcinku instalacji.

Jeśli podłączysz wzmacniacz przy odbiorniku – dekoderze spowoduje to efekt odwrotny od zamierzonego – pogorszenie jakości sygnału MER i kłopoty w odbiorze.

Przy projektowaniu instalacji antenowej hotelowej, wielorodzinnej w której antena satelitarna wraz z LNB znajduje się w znacznej odległości od stacji czołowej, by uzyskać równomierny poziom całego pasma satelitarnego (950 – 2150 MHz) stosuje się rozwiązania światłowodowe.